Podziemny - X sp.???

Dręczony dziką zazdrością z powodu Spinmasterowych podziemnych odkryć postanowiłem zadziałać w temacie. Uzbrojony w szpadelek, grabki, pędzelek i rzadkie sitko udałem się do Puszczy Niepołomickiej.

Nie posiadając ani Tajgi ani innego zwierzaka-węszyciela musiałem kierować się intuicją, która nie zawiodła! (Dodam, że nieco pomogłem intuicji studiując wcześniej odpowiednią literaturę:-)))

Efekt kopania to taki oto podstawczak:

Prezentowany na zdjeciu był najwiekszy z trzech znalezionych; pozostałe miąły 4 i 2 milimetry średnicy. Ten ze zdjęcia okazał się niestety niedojrzałkiem:- (( ( Na pocieszenie okaz 4-o milimetrowy był "dojrzewający"i miał na tyle wykształcone struktury, że udało się z całą pewnością stwierdzić, że:

- jest to podstawczak

- podstawki dwuzarodnikowe

- dojrzałe podstawki wypełnione zółto-brązowo-czerwoną substancją (jednolicie wypełnione), być może jest to efekt działania KOH - dotyczy tylko dojrzałych podstawek

- ma kuliste, brodawkowane zarodniki w kolorze żółtobrązowym (nie mierzyłem dokładnie ale około 10-15 um)

- oprócz podstawek w hymenium ma ampułkowate cystydy z kuleczkowatym zakończeniem

- podobne do tych cystyd zakończenia strzępek pozbijane w nieregularne pęczki tworzą również powierzchnię skórki owocnika co pod biokularem dało sie zaobserwować jako "omszenie" (sierściuch:-).

Poniewaz obserwacji dokonywałem moim zabytkowym, lusterokowym Zeiss'em (oświetlacz Biolara wciąż niesprawny:- () nie dokonałem dokładnych pomiarów.

Podsumowując - nie mam pojecia jaki to gatunek, a nawet rodzaj.

Pomocy!

Hymenium trochę podobne do rodzaju gautieria ale też i do wszechobecnych hymenogaster. Dwuzarodnikowe podstawki ma masa rodzajów, a nawet o obrębie niektórych rodzajów są różnopodstawkowe gatunki - więc i to nic nie da. A młode zarodniki w większosci przypadków są okrągłe. Zobacz zarodniki hymenogasterów - różne kształty, wielkość, jakieś kolce, fałdki - a za młodu wszystkie są skromnie kuliste:-)))

Tak więc myślę, że nie pozostaje Ci nic innego jak ponownie skopać to miejsce za miesiąc. Ja mam takich "za młodych" lub rzadziej "za starych" siedem gatunków? rodzajów? oprócz tych kilku które pokazałem na forum:-)))

I nic tak nie wkurza jak takie własnie nieoznaczalne.

Czyżby Cię kopanie wzięło mocniej? Byłoby cudownie:-)))) Moglibyśmy się wymieniać grabkami:-))))

Kopanie wzięło mnie umiarkowanie i to tylko dlatego, że zazdrość mnie zdjęła okrutna przy Twoich znaleziskach i na dodatek nic sensownego nadrzewnego nie mogłem sobie ostatnio uszukać na przednówku:-)

A poważnie to myślę, że jeszcze parę razy sobie pokopię szczególnie jak latem znajdę się na Kaszubach i zaangażuję tamtejsze pieski. Jeden z nich wskazał mi kiedyś miejsce występowania Melanogaster więc myślę, że ma naturalną skłonność do poszukiwania grzybkó podziemnych:-)

Jak mnie weźmie na dobre to dam znać:-)

O znaleziskach też poinformuję w tym dziale.

A tak na marginesie to tego grzybka znalazłem przy pierwszym kopaniu, prawie od razu. Nieźle mnie to nakręciło. Pomyślałem sobie: "No tak, po prostu trzeba kopać, a jakieś grzybasy podziemne się znajdzie:-)"

Co do podstawek to rzeczywiście oprócz dwu- były także jednozarodnikowe.

Zarodniki kuliste były dojrzałe.

Jednozarodnikowa podstawka z zarodnikiem:

I oglądając w sieci zdjęcia i rysunki jestem niemal pewny, że Twoja sugestiua co do rodzaju Gautieria jest celna. W tym rodzaju są gatunki z główkowatymi cystydami!

Np. Gautieria otthii:

micologia.net

W moim wyglądały tak:

Pozostaje sprecyzować gatunek co nie będzie łatwe ponieważ... nie mam klucza:- (

Postaram się znaleźć jakiś klucz dla tego rodzaju. Nie szukałem do tej pory bo nigdy gautieri nie znalazłem:-))) Jeśli okaże się ostatecznie, że to ona to Wielkie Gratulacje:-))) Wnętrznica to jeden z najrzadszych rodzajów w Polsce:-))) No i łatwo o nowy dla Polski gatunek bo udokumentowane są tylko dwa:-)))

Darek ten Twój cudny, tajemniczy nieznajomy może należeć do rodzaju Hydnagium - zarodniki bardzo podobne. Gautieria niestety nie jest to na pewno - absolutnie nie te zarodniki. Chce Ci się pobawić z tym grzybkiem? Perydium, gleba, podstawki - dokładne pomiary i budowa? Mimo że nie do końca dojrzały, myślę że w końcu dałoby się o nim powiedzieć coś więcej. Jeśli nie masz czasu lub ochoty - chętnie bym spróbował:-)))

No więc pokopałem w tym samym miejscu raz jeszcze i znalazłem dwa okazy - jeden mikrus miał 3 mm, a drugi 8mm. Owocniki były dużo jaśniejsze niż wcześniejsze znaleziska ale okazały się dojrzałe.

Zrobiłem preparat i śpieszę donieść co nastepuje:

- grzybek ma kuliste, hialinowe, kolczaste, amyloidalne i cyjanofilne zarodniki; zmierzyłem 10 sztuk i bez kolców mieściło sie to w przedziale 10-12, 5 um.

- kolce nie są połączone w siatreczkę tylko każdy kolec oddzielnie, kolce plus minus stożkowate, 1 - 2, 5um

- podstawki maczugowate z jedną, dwoma, a rzadko również z trzema sterygmami:

- podstawka bez sterygm 30-40 x 12-15 um

- sterygmy do 8 um długości

- pod palisadą podstawek warstwa subhymenium złożona z komórek kanciasto-kulistych do 10 um średnicy; warstwa tych komórek składała się maksymalnie z trzech rzędów i nie wszędzie ją widziałem

- w tramie były również zwykłe strzepki, septowane, bez sprzążek, zapomniałem zmierzyć ale chyba nie przekraczały 5 um grubości,

- w hymnium oprócz podstawek były równiez maczugowate, czasem w połowie długości nieco rozdęte cystydy 35-50 x 10-12 (15) um, wystające do 20 um ponad podstawki; cystydy te przez wypełnienie drobnoziarnistą, oleistą substancją przypominały mi gleocystydy, w Melzerze te cysty były dekstrynoidalne - zabarwiły się czeronobrązowawo; po wypłukaniu Melzera i zastąpieniu go błękitem bawełnianym elementy hymenium zabarwiły się na niebiesko a cystydy pozostały złotobrazowe (wcześniejsze doniesienia o cystydach z głowkami (zdjęcie powyżej) to nieporozumienie)

- to w skórce były dermocystydy o takim kształcie (z małą główką na końcu) długości do 45 um

Reasumując - ze wzgledu na amyloidalne zarodniki to zdecydowanie coś z Russulales, myślę, że to jakiś gatunek z rodzaju GYMNOMYCES.

Na wyspach Pegler podaje G. xanthosporus (=Hydnangium carneum var. xanthosporus) ale ze wględu na kolorki i inne cechy to raczej nie ten.

Z Polski Wojewoda podaje Hydnangium carneum i H. neuhoffii.??? jak zwykle zamieszanie taksonomiczne.

Znalazłem w sieci klucz do gatunków mikoryzujących z dębami - najbardziej pasuje Gymnomyces illicis.

Właściwie to grzybek róśł w płytko w ziemi, w systemie korzeniowym grabu, ale w najbliższym sąsiedztwie były również dęby i lipy.

Typem rodzaju jest Gymnomyces pallidus - może to ten?:-)))

Masz może jakiś klucz do europejskich gatunków?

Materiał oczywiście wyślę Ci (pół dojrzałego okazu:-)

Super, że udało się znaleźć dojrzałe owocniki. Dobrze, że nie odpuściłeś:-)) Dużo literatury, w tym i kluczy będę miał w sierpniu. Oczywiście nie schowam do szuflady:-))) Tak więc jeszcze troche cierpliwości:-)