2008-08-03 w Rezerwacie Osetno z Grażyną
Dzisiaj miałem wielką przyjemność być goszczonym przez Grażynę Domian na jej włościach, czyli w Puszczy Bukowej ze szczególnym naciskiem na Osetno, choć po kilku godzinach przeszliśmy jedynie maleńki jego kawałeczek.
Z tej wyprawy Grażyna przyniosła jakieś tam podstawczaki, którymi nie będę się tutaj zajmować, ale ja mam o ile dobrze pamiętam koło 15 kolekcji workowców.
Na pewno są tam:
- conajmniej 3 gatunki Orbilia (? aprilis,? sarraziniana,? delicatula)
- jakaś Hyalorbilia (1 owocnik)
- 2 Scutellinia
do tego mamy coś na mchu, i jeszcze kilka kolekcji do oglądnięcia pod mikroskopem. W tym tygodniu wszystko powinienem oznaczyć (za wyjątkiem tego na mchu) i tu na pewno się pojawi lista;)
Jednocześnie dziękuję Grażynie za poświęcony mi dzień, to był zaszczyt i przyjemność mieć Ciebie za przewodnika;)
Ja również bardzo dziękuję Piotrze:-) To był świetny dzień:-) No i też niezwykle pouczający - pokazałeś mi jak można dostrzec to co niewidzialne;-) Te małe mikrusy rzeczywiście bywają piękne:-) Choćby ten poniżej:
Grzybek numer O13 ( [O]setno-13)
Nectria peziza (Tode) Fr. (1849)
Nie wiem jak wygląda występowanie tego grzybka w Polsce, bo w Checklist workowców nie jest ta grupa wogóle ujęta. Ja spotykam go regularnie - ale nie żeby był bardzo częsty. Może ktoś z dwuocznych wie coś o polskich opublikowanych stanowiskach?
Na forum pojawił się w 2005r: bio-forum.pl, ale i chyba tez później widziałem.....
Ma bardzo ładne zarodniki, które wydają się być gładkie, ale jak się je zafarbuje CB to pod immersją widać uroczą ornamentację:
Kolekcja O6 oraz O8 nie są grzybkami :)
Kolekcje o numerach O4 ( [O]setno-4) oraz O12 ( [O]setno-12), z różnych stanowisk to tak jak przypuszczaliśmy ten sam gatunek:
Pachyella babingtonii (Berk.) Boud. (1907)
W Polsce w/g Checklist znana z trzech opublikowanych stanowisk (Turnau 1983, 1984, Miśkiewicz 2000). Spotykam ten gatunek regularnie.
Na forum mamy ten gatunek tutaj:
Grzybki numer O5 ( [O]setno-5) oraz O11 ( [O]setno-11) to jest
Orbilia delicatula (P. Karst.) P. Karst. (1870)
Jest to pospolicie występujący gatunek. Ciekawe, że kolekcja O11 została znaleziona w suchym stanie ok. 2m nad ziemią (!!) na martwym buku.
W/g Checklist: Domański et al. 1967; Sałata 1972, 1977; Chmiel 1985, 1987b, 1988, 1989, 1990, 1997a; Turnau 1990, 1991; Faliński & Mułenko 1992; Gminder 1993; Bujakiewicz 1999; Bujakiewicz & Kujawa 2000; Ławrynowicz et al. 2001.
Na forum na przykład tu:
i wiele innych
Kolekcja numer "1" (już z Puszczy Bukowej, ale jeszczenie nie z Osetna) to
Orbilia aprilis Velen. (1947)
W/g Checklist wogóle nie podawana z terenu Polski. Ja spotykam ja bardzo często (u mnie też lubi dęby).
Na forum:
Grzybek o numerze O3 ( [O]setno-3) to
Ten gatunek nie jest jeszcze opublikowany, to znaczy właściwie nie jest jeszcze opisany dla nauki. Będzie dopiero w mającej się niedługo ukazać monografii jako spec. nov.. Dodatkowo substrat, na którym go znaleźliśmy (pory Trametes gibbosa) to nowy substrat dla niego. Z terenu Polski nie jest podawany (w/g Checklist) żaden gatunek z tego RODZAJU.
Jest to PIEKIELNIE ciężki i problematyczny gatunek. Grupa fagi-helicospora-tortuosa jest bardzo ciężka, gdyż różnice wymagają doskonałego opatrzenia i wiadomości, których nie ma w kluczu, np. grubość ścianki strzępek subiculum. Zobacz jak to idzie w kluczu:
26. Apothecia xerotolerant, 0. 12-0. 45 (-0. 7) mm diam., asci †18-24 x 3. 4-4. 3 µm, spores *5. 5-7. 5 (-8) x 1-1. 2 (-1. 3) µm, with 2-4 SBs in each half, bark and wood of Quercus, also Ilex &? Rhamnus, Central Europe, conidia fusoid with tapering ends, 4-septate H. helicospora Baral & G. Marson
26. Apothecia xerointolerant, with 1-2 SBs in each half 27
27. Spores *4. 7-6. 5 x 1-1. 2 µm, slightly to medium helicoid, apothecia (0. 3-) 1-2. 5 (-4) mm diam., conidia fusoid with tapering ends, 3-5-septate, conidia fusoid, on wood of Fagus etc., also on coniferous wood, Central Europe, Caucasus,? Vietnam,? Japan H. fagi
27. Spores *6-7. 5 x 0. 8-1 µm, medium to strongly helicoid, apothecia 0. 2-0. 4 or 0. 6-1. 6 (-2. 2) mm diam., conidia cylindric-ellipsoid, 1-3 (-4)-septate, on wood of Carpinus, Fagus, pores of Phellinus, Europe (N-France, Estonia), E-USA H. tortuosa
Bardzo często bez posiadania anamorfy ze substratu lub z kultury oznaczenie może być niemozliwe. My mieliśmy to szczęście, że mimo iż nasza kolekcja liczyła tylko dwa owocniki - znalazłem konidia na substracie i oznaczenie jest pewne;) Wspaniały grzybek!
GRATULACJE - piękny grzybek do kolekcji z Rezerwatu Osetno!! Mamy z Anią K. po jednej kolekcji ze swojego terenu (20070825-002-KUJAWA oraz PP20080713-001), obie z drewna Betula obie? xerointolerantne, które MOGĄ być tym gatunkiem, ale obie nie mają konidiów i pewne oznaczenie nie jest możliwe. MOŻE to być H. tortuosa, może też być H. fagi.... może coś innego - zarówno wiele wskazuje na coś z tej grupy, jak i na coś nowego. Ciężki temat.
Grzybek O12-2 ( [O]setno-12-2) to po prostu
Scutellinia scutellata (L.) Lambotte (1887)
Podawana bardzo często z Polski (inna sprawa ile z nich to S. scutellata). Na forum również gości bardzo często.
To jest ta długowłosa z ostatniego badanego przez nas bagienka;)
Acha, dodam tylko jeszcze względem H. tortuosa, że z klucza wynika, że nie była ona jeszcze wogóle znaleziona w tej części Europy. Dotychczas jest z północnej Francji, Estonii i wschdniej części USA :) Tak więc to jest ładne i wartościowe znalezisko.
Kolekcje O1 ( [O]setno-1) oraz O2 ( [O]setno-2) to
Ten gatunek nie jest jeszcze opublikowany, to znaczy właściwie nie jest jeszcze opisany dla nauki. Będzie dopiero w mającej się niedługo ukazać monografii jako spec. nov. Jest to gatunek z grupy o soczewkowatych SBs w zarodniku - z tej grupy opublikowana jest dotychczas tylko Orbilia flavida i to na dodatek źle, bo że ma 8 a nie 32 zarodniki, i jeszcze bez opisanej ich zawartości.
Nasze znalezisko ma odrobinę za grube zarodniki, ale są stanowczo za którkie, żeby była to O. lenta i mimo, że nie mam konidiów - oznaczenie jest według mnie pewne.
to są te dwie kolekcje z powalonego niedawno buka (tego, co jeszcze żyje) :) Te, którym dawaliśmy pić i czekaliśmy aż się obudzą :)
U siebie notowałem ten gatunek z drewna Rosa, Salix, Malus i Pyrus i też lubi takie twarde drewno - [bf#42892]
Gratuluję, kolejny ciekawy gatunek z Twojego Osetna!
(wypowiedź edytowana przez pimpek 08. sierpnia. 2008)
Rewelacja! Nie mogę wyjść z podziwu dla Twojej wiedzy i PASJI, i oczywiście skrupulatnej dociekliwości :) Bardzo Ci dziękuję Pimpuś! :) A gratulacje należą się tylko Tobie, bo gdybyś tych mikrusów nie znalazł w niedzielę to być może nigdy nie dowiedzielibyśmy się, że tam w ogóle są :)
Trzymamy się tematu forum. Nie drażnimy się. Ma być miło :) ⇒ szerzej o zasadach i coś jak regulamin