Tomentella?

17. 12. 2019 r. - Puszcza Bukowa (Osetno), w buczynie na murszejącej kłodzie bukowej:

Zarodniki kolczaste, okrągłe 7, 1-10, 2 µm (średnio 8, 4 µm), kolce do ok. 2 µm, podstawki 16, 1-30 µm x 9, 7-12, 2 µm. Pomiędzy strzępkami o różnej grubości są też balonikowate twory:

Jeśli to Tomentella, to która? A jeśli nie, to...?

Przyznam Grażynko, że trochę (niestety bezskutecznie) "pokluczyłem" w tym rodzaju (bo też myślę, że to Tomentella sp.) Te dziwne strzępki "przyciemniają" nieco obraz i skłaniam się do tego, że są one obce, bo wyglądają tak jakoś "sklerotowo"?

Koniecznie trzeba potwierdzić lub wykluczyć istnienie sprzążek oraz określić kolor zarodników w wodzie/KOH? Twój pomiar podstawek chyba jest nieprawidłowy, one mają czasem przegrodę - trzeba sięgnąć głębiej (jeśli masz do nich cierpliwość). Może uda się chociaż zawęzić krąg poszukiwań.:-)

Masz Domańskiego "Mała Flora Grzybów - tom I, cz. 3"?

Nie polecam :)))

- kiedyś z ciekawości ten rodzaj na szybo przejrzałem ale nic nie KPW: (

A Przemek ma rację, te rozdęte to pewnie jakiś "OBCY PASAŻER". Kila razy je miałem pod mikroskopem, trzeba wybierać w miarę świeżo wyglądające fragmenty i najlepiej nie te najgrubsze, bo zazwyczaj są już mocno zanieczyszczone.

(wypowiedź edytowana przez mirek63 10. lutego. 2020)

Bardzo dziękuję Przemku i Mirku za cenne wskazówki i uwagi:-)

Wrócę do tego tematu za kilka dni, jak mi się harmonogram poluzuje.

Przysiadłam znów to tego grzybka, a dzięki Romkowi, który dał mi namiary na fajny klucz do Tomentella (tomentella.de) mogę coś więcej teraz napisać:

- te balonikowate strzępki rzeczywiście musiały pochodzić z jakiegoś obcego gatunku - nie znalazłam ich już w żadnym kolejnym preparacie;

- pomimo długotrwałych poszukiwań żadnej sprzążki nie znalazłam (a szukałam w kilku preparatach):

- nie znalazłam również cystyd;

- wg mnie zarodniki są brązowawe w wodzie:

- kolce na zarodnikach osiągają długość do 2, 5 µm:

- podstawki rzeczywiście źle mierzyłam ale wtedy jeszcze nie wiedziałam, że mogą mieć przegrody. Teraz z kolei nie wiem po ile mogą mieć tych przegród i jak mierzyć:

Oznaczając wg linkowanego wyżej klucza doszłam do Tomentella badia.

Cyt.: "Wrócę do tego tematu za kilka dni..." - też bym chciał mieszkać na tej planecie gdzie 10 ziemskich miesięcy to kilka dni. I mają tam grzyby, i "internety". Oj zazdroszczę...:-)

Nawiązując do Twojej Tomentella, ja bym te zarodniki zinterpretował jako okrągłe i wg tego klucza była by to Tomentella spinosispora? Poza tym u T. badia chcą by podstawki chociaż częściowo zzieleniały w KOH.

Lubię Tomentella, choć chyba mnie przerastają i coraz bardziej się przekonuję, że nie ma idealnego klucza do ich oznaczania.

Oj Przemku, to tylko dowodzi, jak ten czas galopuje ale to wcale nie jest powód do radości;-)

Cyt.: "... ja bym te zarodniki zinterpretował jako okrągłe i wg tego klucza była by to Tomentella spinosispora" - początkowo się nieco obruszyłam, bo widzę zarodniki również owalne, jednak przejrzałam pracę o tej Tomentella (Cizek K. 2004. Tomentella spinosispora Čížek sp. nov. (Thelephoraceae), a new species from the Czech Republic), z której wynika, że zarodniki mają być okrągłe w widoku z przodu i szeroko elipsoidalne w widoku z boku. W opisie są jednak cechy, których nie znajduję u analizowanego grzybka:

- długość kolców powinna wynosić 2, 5-3 µm, a u moich nie przekracza 2, 5 µm;

- rozmiary zarodników powinny zawierać się w przedziale 7-9 µm, a tu mamy 7, 1-10, 2;

- w dolnej warstwie subiculum powinny być sprzążki - nie znalazłam.

Zrobiłam nowy preparat w KOH ale to chyba nie o takie zazielenienie podstawek chodziło:

Nie wiem, może zerknij TU^{[tomentella.de]}. Te sprzążki u T. spinosispora wg nowych ustaleń z obcych strzępek pochodziły. Przy T. badia jest błąd - odwołanie dotyczy chyba 40a. Nigdzie nie czytałem by T. badia miała mieć tak regularnie okrągławe zarodniki. No chyba, że źle interpretuję te kształty - to warto rozważyć jeszcze T. fuscocinerea, która może najbardziej pasowałaby po "makro". Przepraszam Grażynko za te polemiki, ale ja tak nienawidzę tych Tomentella, że z tej złości je polubiłem.:-)

Przemku, nie przepraszaj proszę:-) Przecież zdecydowanie lepsza jest twórcza polemika niż całkowity brak zainteresowania wątkiem, a nie ukrywam, że bardzo mi zależy na tym oznaczeniu (jak na każdym z Osetna:-)

O reszcie pomyślę już jutro, bo od tej Tomentella aż głowa mnie rozbolała;-)

Poczytałam też o T. fuscocinerea, jednak i tu nie wszystkie cechy pasują.

Informacje, które udało mi się zgromadzić zebrałam w tabelkę. Za podstawę posłużyły mi opisy znalezione w Mycobanku ale korzystałam też z innych źródeł wymienionych pod tabelą.

Uwzględniłam gatunki wymieniane w tym wątku i gatunki podobne, o których była mowa w opisach Mycobanku.

Pokolorowałam cechy, które moim zdaniem odpowiadają analizowanemu tu gatunkowi.

Nie upieram się ale nadal odnoszę wrażenie, że najwięcej cech pasuje do Tomentella badia. Jeśli chodzi o podstawki zieleniejące w KOH, to z opisów wynika, że to zielenienie nie zawsze występuje. Myślę, że gdyby ono było cechą diagnostyczną, to znalazłaby się o tym jakaś wzmianka w kluczu (podobnie jak jest przy T. botryoides i T. ferruginea).

Nie wiem jak interpretować ten zapis w kluczu "jeśli zarodniki mają regularny widok kulisty 42a". Być może masz rację i powinno być "40a" czyli odesłanie do T. spinnosispora - wtedy jednak pozostaje wiele rozbieżności (rozmiary zarodników i kolców, barwa hymenoforu).

Moim zdaniem, nie można jednak wykluczyć, że błędu nie ma a autor klucza chciał w ten sposób zasugerować wyjątkowe sytuacje z zarodnikami kulistymi (?)

A może to wcale nie jest Tomemtella? Może to Botryohypochnus isabellinus?

Dorzucę jeszcze kilka zdjęć innych owocników ale znalezionych również w Osetnie 18. 09. 2020 r., bo patrząc na mikro myślę, że to jest ten sam gatunek. Makroskopowo wygląda nieco inaczej, jednak przy tych grzybach zmienność potrafi być bardzo duża.

zarodniki (KOH): 7, 2-10, 4 (-11, 5) x 6, 7-10 µm (średnio 8, 6 x 7, 9 µm), Q: 1, 0-1, 2 (średnio 1, 1):

Ale jak by co, to trzymajmy się wersji że to Tomentella isabellina.;-): D Przynajmniej coś z typowania będzie się zgadzać.:-)

I pomyśleć, że dosłownie 2 dni temu analizowałem ten gatunek przy okazji pewnego mojego znaleziska, którego nie jestem w stanie oznaczyć. Tyle tylko, że o makro Botryohypochnus isabellinus miałem zupełnie inne wyobrażenie, widać u Ciebie warunki świetne, to i owocniki wypasione. Ciekawa sprawa.:-)

Bardzo dziękuję Przemku za współpracę:-) Bez Twojego zaangażowania, które mnie dodatkowo mobilizowało, pewnie jeszcze długo byłaby to Tomentella sp. lub co najwyżej cf.