Gorzej by było gdybyś nie miał żadnego pomysłu na zagospodarowanie dzisiaj czasu :-))) Z tłumaczeniem klucza do opieniek proponuję poczekać. Zamiast tego można by skompletować zdjęcia i skany różnych opieniek z różnych stron Polski (skoro mamy opieńkowy czas) i spróbować się w tym jakoś porozeznawać. Z widocznych gołym okiem cech ważnych do identyfikacji są:
- wielkość i pokrój młodego i dojrzałego owocnika
- rodzaj i barwa łuseczek (włókienek) na młodym i dojrzałym kapeluszu
- rodzaj pierścienia (wełnisty czy błonkowaty) - najlepiej widoczny na młodych owocnikach, ale i starsze też mogą dać ważną informację
- rodzaj i rozmieszczenie włókienek na trzonie
- kształt trzona (szczególnie podstawy)
- sposób wyrastania (pojedynczo, po kilka, po kilkanaście i wiecej)
Co Ty na to????
Adminie! może osobny wątek?? Jeśli będą chętni do tej "dzialalności"??

Jeszcze w celach "porządkowych" podam które gatunki występują w Polsce i jak się nazywają po polsku i łacinie :-)) Unikniemy ewentualnego zamieszania :-))
Do tej pory stwierdzono w Polsce 5 gatunków. Wszystkie z grupy mającej pierścień na trzonie.

1. O. miodowa (Armillaria mellea) - ta z mojego skanu

teraz dwa gatunki z pierścieniem zasłonówkowopodobnym (takie delikatne pajęczymowe kłaczki)

2. O. żółtotrzonowa (albo żólta - obie nazwy funkcjonują) (A. lutea = A. gallica i kilka innych synonimów) - kapelusz cały kłaczkowato-łuseczkowaty, kłaczki żółte, trzon zazwyczaj żółty od okłaczkowania, maczugowaty, u podstawy obecne ryzomorfy :-))

3. O. maczugowata (drobna) (A. cepistipes) - kapelusz zazwyczaj tylko w centrum łuseczkowaty, łuseczki brązowawe, trzon zazwyczaj gładki, maczugowaty, bez ryzomorf

I dwa gatunki z pierścieniem błonkowatym:

4. O. północna (europejska) (A. borealis) - kapelusz z żółtawymi lub brązowawymi łuseczkami, pierścień błonkowaty z żółtymi lub brązowawymi łuseczkami na brzegu, trzon wysmukły, czasem lekko rozszerzający się u podstawy.

5. O. ciemna (pospolita) (A. ostoyae = A. obscura) - kapelusz bez żółtych odcieni, łuseczki wydatne, brązowe lub czarniawe, pierścień z brązowymi lub czarniawymi łuseczkami na brzegu.

:-))) Tak to wygląda. Niby prosto, ale w praktyce te niby jasne różnice się zacierają :-)))

Darku, patrząc na Twoje opieńki stawiałabym raczej na żółtotrzonową....
Może mając większy materiał porównawczy da się jakoś sensowniej widzieć różnice pomiędzy poszczególnymi gatunkami :-))

A jeśli dobrze widzę wystający spod jednego kapelusza pierścień na zdjęciu Vito, to myślę, że jest to o. północna :-))

Uff.. i to by było na tyle....

Ponieważ mam dostęp do dalszych informacji na temat opieniek to dorzucę jeszcze trzy następne opieńki podawane z Polski:
1. Armillaria tabescens - opieńka bezpierscieniowa, znana na razie z Gór Świętokrzyskich i Bieszczadów
2. Armillaria nigropunctata - polskiej nazwy brak, gatunek podawany z Poleskiego Parku Narodowego, nie bardzo wiadomo co to za opieńka, bo nie ma o niej informacji w nowszej literaturze
3. Armillaria ectypa - opieńka torfowiskowa, podawana raz z okolic Kalisza, ale jest to stwierdzenie moim zdaniem dość wątpliwe

Troche namieszałem, ale w sumie w grę mogą wchodzić jednak tylko te gatunki podane przez Anię i ewentualnie Armillaria tabescens

Wszystkie te trzy gatunki należą do drugiej grupy - opieniek bez pierścienia na trzonie :-) Więc łatwo je odróżnić przynajmniej od tych upierścienionych :-)
Jak masz dostęp do Bon. M. 1997. Flore Mycologique de l'Europe: Tricholomataceae (2) Clitobeae. Doc. Mycol. Mem. to tam powinno być o wszystkich - tak mi wynika z namiarów literaturowych podawanych przez A. Żółciak w jej pracach :-))

Aniu a czy mają jakieś preferencje ekologiczne podawane przez Ciebie gatunki?

Bo jak patrze do Flora Agaricina Neerlandica to wszystko rośnie na każdym drzewie, co najwyżej są różnice geograficzne i glebowe.

No właśnie niespecjalnie :-(

Najbardziej wyróżniająca się i "wybredna" jest o. miodowa. Jest najrzadziej podawana z Polski i zazwyczaj z jabłoni, osiki, a nawet winorośli.

Najczęstsza jest o. ciemna - porażająca (???) szereg gatunków liściastych i iglastych, podobnie o. północna i maczugowata, ale ciemna towarzyszy największej liczbie gatunków.

Trochę wyróżnia się o. żółtotrzonowa, bo podawana jest jako "towarzyszka" jedynie drzew liściastych.

O. maczugawata "woli" rozkładające się drewno (jest raczej saprotrofem niż pasożytem) i częściej spotyka sie ją tam, gdzie jest dużo rozkładających się, martwych drzew.

Tyle udało mi się wyczytać :-)

Jeszcze uprzejma prośba (przynajmniej do "akademików") coby w dyskusji na takim poziomie :) w nawiasie podawać nazwę łacińską.
Bo zaczynam sie gubic - i o nieporozumienie łatwiej.
Sam postaram sie trzymac tej zasady.

Tak bedzie czytelniej (zwłaszcza, że z uwagi na rozmiar, z czasem, cześć wypowiedzi trzeba będzie przenieść do podrzędnych wątków).


Wzmiankowana wyzej publikacja:
Bon. M. 1997. Flore Mycologique de l'Europe
to tom 4 tej serii.

:-)))No właśnie - z opieńkami nie jest łatwo :-))
Aby stwierdzić jaki to gatunek trzeba mieć kilka owocników w różnych stadiach rozwojowych od najmłodszego do dojrzałego :-) Inaczej cechy przestają być widoczne i bardzo łatwo o pomyłkę. Tym bardziej, że cechy mikroskopowe też nie są takie jednoznaczne. Stąd - jak pisał niedawno Marcin - w pracach mykologicznych zazwyczaj łączone są te gatunki w jeden (A. mellea s.l.) i tyle :-)
Darku, mat. nr 1 to według mnie znowu o. żółtotrzonowa (A. lutea)- cieniutki, pajęczynowaty pierścień, żółty, maczugowaty trzon, mało łuseczek na kapeluszu.
Nr 2. - kłopot :-( nie wiem, najbardziej (intuicyjnie) pasuje mi do północnej (borealis)
Nr 3. i 4 pasuje mi najbardziej właśnie na - o. ciemna (a. ostoyae).
Tak samo jak opieńka Roberta - widzę pierścień na najbardziej prawym owocniku i owocniki są ciemne (może od deszczu???) :-)

Jeszcze słów kilka o pierścieniu. Jak wynika z moich dotychczasowych obsewacji to rozróżnienie pomiędzy pierścieniem zasnówkopodobnym a błonkowatym jest dość "luźne", bo ten błonkowaty często jest w różnym stopniu rozwinięty. Przyjęłam takie kryterium: jeśli pierścień jest tylko w postaci zasnówki i prędko zanika tworząc na trzonie jedynie włóknistą strefę (jak u żółtotrzonowej) to klasyfikuję go jako zasnówkopodobny, a jeśli nawet jest kłaczkowaty, ale tworzy wyraźny "kołnierzyk" i to jeszcze z ciemniejszymi łuseczkami (jak na zdjęciu Vito)to zaliczam go do tych błokowatych. Decydujący dla mnie jest moment gdy "otwiera się kapelusz" i to co się wtedy z pierścieniem dzieje. Nie wiem czy słusznie :-)