Uwaga: post będzie przydługi, bo też dużo czasu zajęły mi obserwacje i dokumentacja znaleziska, ale chyba było warto... :)
Elbląg, zach. skraj lasu Bażantarnia. Las typu łęgowego przy potoku (Tp, Kl, Db, Bk i in.). Substrat to omszona kłoda prawdopodobnie topoli (bez pewności, brałem też pod uwagę wierzbę).
Pierwsze młode owocniki zauważyłem 22.02.2024 (!) jako malutkie miseczki 1-1,5 cm. średn., kilka sztuk.
Ponieważ domyślałem się, z czym mniej więcej mam do czynienia (i jak wolno to dojrzewa), następna wizyta była dopiero 20.03.2024, a pierwsze owocniki (było ich już ponad 50) pobrałem 29.03.2024 i mimo kilku dni dojrzewania w lodówce - pod mikroskopem nic, ani śladu nie tylko zarodników, ale nawet rozpoznawalnych worków.
Później odwiedzałem stanowisko 08., 15. i 23. kwietnia i ostatni raz 2 maja. Owocniki w szczytowej formie (zanim podeschły od gorącej pogody) osiągały ok. 7-8 cm. średnicy.
Zdjęcia:
22.02.2024:
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537280.jpg)
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537281.jpg)
20.03.2024:
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537282.jpg)
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537283.jpg)
29.03.2024:
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537284.jpg)
08.04.2024:
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537285.jpg)
15.04.2024:
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537286.jpg)
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537287.jpg)
23.04.2024:
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537288.jpg)
02.05.2024:
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537289.jpg)
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537290.jpg)
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537291.jpg)
Początkowo myślałem, że to będzie
Gyromitra parma, której 3 stanowiska znalazłem w tym lesie 2 lata temu (ale w dość odległych miejscach i w odmiennym środowisku) i które zostały oznaczone przez Błażeja w wątkach:
wątek1,
wątek2,
wątek3, ale już pierwsze obserwacje mikro budziły wątpliwości, bo zarodniki, mimo że jeszcze mocno niedojrzałe, w workach, wyglądały na ponadwymiarowe:
08.04.2024:
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537292.jpg)
A potem zaczęło się dłuugie oczekiwanie - sprawdzanie co kilka dni zarodników z próbek hodowanych w lodówce i pobieranych świeżych niewiele wnosiło: rozmiary były wciąż duże, ale trudno było zaobserwować jakąkolwiek ornamentację (może poza niewielkimi wyrostkami na biegunach).
Wygląd i pomiar zarodników (z wysypu owocnika zebranego 2.05.2024, doprowadzonego do stanu niemal zejściowego): 28,9-39,2 x 11,5-16,4, śr. 32,61 x 14,1, Q 2,01-2,8, Qav=2,32 (N=91)
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537293.jpg)
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537294.jpg)
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537295.jpg)
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537296.jpg)
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537297.png)
Tu kilka większych:
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537298.jpg)
Dodatkowo dzisiaj z ciekawości sprawdziłem zarodniki z wysypu owocników zebranych 15 kwietnia - grzyby przeleżały w lodówce 23 dni i nadal wyglądają bardzo dobrze:-).
Zarodniki nieco mniejsze (w lodówce dojrzewają chyba wolniej niż w naturze), ale podobnie smukłe - 28,6-35,9 x 12,1-14,5, śr. 32,05 x 13,26, Q 2,12-2,78, Qav=2,42 (N=28):
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537299.jpg)
Ornamentacja zarodników to niskie, tępe wyrostki na biegunach (widoczne w H2O) i drobne brodawki łączące się niekiedy w niepełną siateczkę, trudno obserwowalną nawet w CB (próbowałem i w laktofenolu, i po podgrzaniu, i po 24h, ale efekty podobne) na "ciele" zarodnika:
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537300.jpg)
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537301.jpg)
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537302.jpg)
Przedstawione cechy:
- rozmiary zarodników i ich proporcje (Q>2),
- część zarodników niesymetryczna, "bochenkowata",
- charakter ornamentacji zarodników, w tym wyrostki na biegunach,
- brak trzonu (lub bardzo krótki) - to słaba cecha diagnostyczna, ale faktem jest, że znajdowane przeze mnie
G. parma miały trzon dość wyraźny
wykluczają wg mnie jednoznacznie
Gyromitra parma, a wskazują na:
Gyromitra martinii Donadini & Astier..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
(przerwa celowa, żeby ktoś szybko scrollując nie wziął poniższych zdjęć za dokumentację tytułowego)
Żeby sprawdzić, czy moje obserwacje mikroskopowe są prawidłowe, mimo że wiedziałem, jak powinny wyglądać zarodniki
G. parma, to jednak chciałem sprawdzić naocznie, czy czegoś nie interpretuję źle i wybrałem się do znanych, wymienionych na początku, 2 stanowisk tego gatunku i pobrałem próbki:
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537303.jpg)
Owocniki były nieduże (ok. 6 cm.), ale zarodniki chyba w miarę dojrzałe i całkowicie odmienne od tych przedstawionych wyżej - rozmiary 24,2-31,6 x 12,1-18,8, śr. 27,15 x 15,46, Q 1,49-2,06, Qav=1,77, wyraźne długie wyrostki na biegunach i grubooczkowa siateczka widoczna bez problemu w H2O:
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537304.jpg)
![](https://www.bio-forum.pl/messages/33/1537305.jpg)
Uwagi:
1) przedstawiłem tylko dokumentację zarodników, bo wg mnie tylko one jednoznacznie odróżniają wymienione 2 gatunki (a inne nie wchodzą w grę);
2) nie miałem pewności, czy typowany gatunek jest nadal "dobry", ale akurat kilka tygodni temu Nicolas van Vooren w wątku na
Ascofrance to potwierdził, a co ciekawe, stwierdził, że substratem gatunku oprócz
Fagus może być
Populus.
Błażeju, proszę o opinię.